“`html
Ertuğrul Özkök’ün İzlenimleri: Ian Berry ve Denim Sanatı
Ertuğrul Özkök
Dün akşam, oldukça farklı bir İngiliz sanatçının ilginç sergisini ziyaret ettim.
Bu sanatçının tek malzemesi, kot pantolon yapımında kullanılan denim kumaşı.
Gerçekten de, yaptığı işler patchwork yani “kırkyama” sanatına oldukça benziyor.
Fırça veya boya kullanmadan, sadece makas ile harikalar yaratıyor.
Denim kumaşı ile inanılmaz eserler ortaya koymuş.
Sadece Denim Kumaşı ileYüzme Havuzunu Gerçekleştirmek
Los Angeles’taki bir otelin yüzme havuzunu canlandırmak amacıyla yaptığı tablo, uzaktan bakıldığında suyun yansımasını yansıtması bakımından şaşırtıcı bir etki yaratıyor.
Eserin yakınına geldiğinizde ise, görünümün sadece kesilmiş denim parçalarından oluştuğu çok net bir şekilde ortaya çıkıyor.
Uzaktan ve Yakından İki Farklı Sanat
Kısaca belirtmek gerekirse, bu sanat eseri iki mesafeli bir deneyim sunuyor.
Uzaktan bakınca bir tablo, yakından baktığınızda ise bir kırkyama gözlemleniyor.
Ian Berry ve Rakibi Deniz Sağdıç
Sanatçının adı Ian Berry. Açıkça söylemek gerekirse, bu güne kadar ismini duymamıştım.
Yaptığı sanatın dünyada yalnızca bir rakibi var: Türk sanatçı Deniz Sağdıç. Ancak deniz, Berry’nin tarzını taklit etmekle itham ediliyor.
Berry, “Taklit bir sanat olamaz” diyerek düşüncelerini açıklıyor.
Türkiye’deki ilk kişisel sergisini Nişantaşı’ndaki “Kalyon Kültür”de açtı.
Denim Kumaşı: Giyimde Sanata Dönüşüm
Berry’nin duruşu, akcentesi ve kıyafeti, tam bir İngiliz havası taşıyor.
Denim kumaşı, yüzyıldan fazla süredir hayatımızda önemli bir yer edindi, artık sadece pantolon veya ceket olmaktan öte, adeta kimliğimizin bir parçası haline gelmiştir.
Sgt. Pepper’s Albümü Kapağını Anımsatan Kolaj
Berry, eserlerinde denimin kültürel özelliklerini de işlemiş.
Beni en çok etkileyen tablo, “Denim Efsaneleri” adını taşıyor ve Beatles’ın efsanevi albümü Sgt. Pepper’s Lonely Hearts Club Band’ın kapağı gibi bir kolaj oluşturmuş.
Bu eserin önünde bir süre durdum ve tanıdığım figürleri tanımaya çalıştım.
Denim Efsanelerinden Tanıdıklarım
Bu tabloda, sinema, müzik ve sanat camiasından tanıdık 32 kişinin simaları bulunuyor.
Uzaktan bakıldığında portre görünümünde olsa da, yakından inceleyince yalnızca kesik denim parçalarından oluştuğu anlaşılıyor.
Bazılarını tanıyor, bazılarını ise hatırlayamıyorum. Hatırladıklarım arasında şunlar var:
- Andy Warhol
- Gary Cooper
- John Lennon
- Marlon Brando
- Clint Eastwood
- Jimi Hendrix
- Madonna
- Jane Birkin
- John Wayne
- Steve McQueen
- Bob Dylan
- Paul Newman
- Bruce Springsteen
- Bob Marley
- Montgomery Clift
- Marvin Gaye
- Denis Hopper
Jean Efsaneleri Hakkında Düşünceler
Berry, bu portrelerin sayısını 75’e çıkarmayı planlıyor.
Bu efsanelerden hangi denim figürünü eklemek isterdiniz? İlk aklıma gelen James Dean. Özellikle Giants filmindeki meşhur denim görüntüsü ikonik bir tarzdır.
Benim gözümde Robert Redford, Justin Timberlake, Meghan Markle gibi isimler de var.
Bu sergi dikkat çekici bir pop-art örneği sunmakta.
Grafitti sanatını da anımsatıyor bana.
Kalyoncu Ailesi’nin Kültürel Çabaları
Serginin açılışı münasebetiyle Kalyon Holding Yönetim Kurulu Başkanı Cemal Kalyoncu, bir grup gazeteciye yemek verdi.
Bu vesileyle eşi Reyhan Kalyoncu ile tanışma fırsatı bulduk. Anladığım kadarıyla, ailenin kültürel projelerine öncülük etmekte.
Sergi turundan sonra, küçük bir salonda yemek yedik ve Reyhan Kalyoncu, bulunduğumuz binanın tarihi hakkında bilgi verdi.
“Taş Konak”, II. Abdülhamid tarafından yapılmış. Padişah, bu binayı 1889 yılında, valilik ve vezirlik yapmış olan Mehmet Raif Paşa’ya tahsis etmiş.”
İlk Kadın Şairin Etkileyici Hikayesi
Mehmet Raif Paşa’nın kızı, Osmanlı döneminin ilk kadın şairi İhsan Raif Hanım’dır.
İhsan Raif, 13 yaşına kadar burada yaşamış ve “Kimseye Etmem Şikayet” adlı popüler şarkının sözlerini yazmıştır.
Yazdığı şiir, şarkıyı bestelemiş olan Kimani Sarkis Efendi’ye aittir.
Reyhan Kalyoncu, yaşam hikayesinden oldukça etkilenmiş ve İhsan Raif Hanım’ın başına gelenleri dile getirdi: 13 yaşındayken evlerinde çalışan bir memur zorla içeri girmeye çalıştı. Bunun ardından, babası dedikoduları önlemek için kızını bu kişiyle zorla evlendirmiş.
İhsan Raif genç yaşta zorunlu bir evliliğe sürüklenerek İzmir’e yerleşmiş ve o dönemde karşılaştığı zorlukları o şiirle ifade etmiştir.
Reyhan Kalyoncu, şarkının dizelerini ezbere okuyor.
İlk Eşinden Sonra Gelen Ayrılık
9 yıllık evliliği sonrasında boşanmış. İkinci eşiyle olan ilişkisi ise yalnızca bir gün sürmüş.
Çünkü evlendikleri akşam eşinin “Elimi öpeceksin” diyerek ricasını, “Niye öpeceğim, sen benim ikinci eşimsin, ben de senin ikinci eşi̇n” şeklinde yanıtlayarak reddetmiş ve ertesi gün ayrılmış.
Reyhan Kalyoncu, “Gerçekten güçlü bir kadınmış” diyor.
İhsan Raif, sonrasında başka evlilikler yapmış ve 48 yaşında Paris’te hayatını kaybetmiştir.
Ünlü Müzik Yapımcıları ve Dönemin İkonları
Bu tarihi binada ayrıca iki ünlü daha yaşamış: Betül Mardin ve Arif Mardin.
Betül Mardin, Türkiye’nin önde gelen iletişim uzmanlarından biri ve Haldun Dormen’in eşi olarak tanınmışken; Arif Mardin, dünya müziğinin önde gelen yapımcılarından biri olarak şöhret bulmuştur.
Bee Gees, Aretha Franklin, Barbra Streisand, Phil Collins, David Bowie, ve daha pek çok ünlü sanatçının albümlerinin yapımında görev almıştır, aynı zamanda 12 Grammy ödülü sahibidir.
Reyhan Kalyoncu: İki Üniversite Diploması
Reyhan Kalyoncu, kendine güvenen ve rahat bir kişiliğe sahip bir kadın.
Ege Üniversitesi’nde Kimya bölümünü bitirmiş. “Okul yıllarında başı açık mıydınız?” sorusuna, evlenmeden önce kendi isteğiyle başörtüsü takmaya karar verdiğini belirtiyor.
İkinci bir üniversite daha okumak istemiş ama İstanbul’daki üniversitelerde başörtüsü ile ilgili sıkıntılarının başladığını görünce, başka bir üniversitede Davranış Bilimleri eğitimi almış.
Rekor Ziyaretçi Sayısı
Sergilerde ziyaretçi rekorlarını bir Fransız sokak sanatçısı kırmış durumda. Evlendikten sonra kısa bir molanın ardından kültürel projelerde yer aldı.
Toplamda 12 sergi gerçekleştirmişler. İlk sergileri “Burdan Bak” isimli olup sadece 654 kişi katılmış.
Daha sonra ziyaretçi sayısı sürekli artarak devam etmiş. Ressam Kenan Işık’ın sergisine 11,436 kişi katılırken, en yüksek ziyaretçi sayısı Fransız sokak sanatçısı Jispar’a ait; bu sergi 24,700 kişi tarafından ziyaret edilmiş.
Kalyon Holding ve Güneş Enerjisi Projeleri
Yemek sonrası Cemal Kalyoncu ile sohbet ettik.
Karapınar Güneş Enerjisi Santrali’nin Türkiye’nin enerji ihtiyacının %2’sini karşıladığını belirtti.
Santral’in güneş panellerinin yüksek konumda olduğunu ve altındaki bölgede koyunların otlandığını anlattı.
Sahada, zamanla çölleşmiş olan toprakta otlar çıkmaya başlamış; bu nedenle 1500 koyun getirip orada otlatmışlar. Santral bu şekilde çok amaçlı hale dönüşmüş.
Kalyon Holding ayrıca güneş paneli üretiminde Çin’den sonra ikinci sıradadır.
Hayvan Barınakları ile Toplumsal Sorumluluk
Gördüğümüz videoda, İstanbul Havaalanı çevresindeki başıboş sokak köpeklerine yönelik barınaklar dikkat çekiciydi.
Köpekler, pist sahasına girip tehlike yaratıyormuş. Aynı zamanda otoyolda tehlike oluşturan köpekler de toplanıyormuş.
Bu hayvanlar için bakım ve aşı programları uygulanan özel barınaklar inşa edilmiş.
Reyhan Kalyoncu, “Kızım hayvanları çok sever, evde de bir kedisi var. Gönüllü olarak bu konuyla ilgileniyor” dedi.
Kılıçdaroğlu’na Karşı Başarıyla Kapanan Dava
Cemal Kalyoncu, kendisine yöneltilen “Beşli çete” suçlamalarına karşı oldukça rahatsız. Bu şirkete dair daha geride bir geçmişleri olduğunu vurguladı.
Kılıçdaroğlu’na karşı açtığı davanın sonucunda, 400 bin lira tazminat kazanmış, fakat icraya gitmeyi tercih etmemiş.
Otoyollardaki Sorunlar ve Kayıplar
Cemal Kalyoncu, bazı otoyollarda üç farklı noktada farklı ücretler talep edilmesinin yarattığı sorunları paylaştı.
Yurt dışına giden yabancı plakalı araçlar yüzünden 20 milyon dolarlık kayıpları olduğunu ifade etti.
Yabancı plakalı araçlar, açık gişelerden geçiş yaparak maddi kayba neden oluyor.
“`